Vani Mehmed Efendi tarafından 1665 yılında yaptırılan ve halk arasında Vaniköy Camii olarak bilinen Vani Mehmed Efendi Camii’nde onarım çalışmaları devam ediyor.
Kasım 2020’de çıkan yangında ağır hasar gören ve restorasyonunu Kalyon Vakfı tarafından üstlenen Vaniköy Camii için düzenlenen basın toplantısında, çalışmalarda gelinen nokta ve yapımı devam eden kütüphane projesinin detayları hakkında bilgi verildi. onarım alanında, paylaşıldı.
Kalyon Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Kalyoncu, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, binanın restorasyonunu Kalyon Vakfı’nın “Şehre Vefa” misyonuyla üstlendiğini söyledi.
Yaşadıkları bölgelerde yürütülen çalışmaları ve ticari faaliyetlerini sorumluluk bilinciyle sürdürdüklerini ifade eden Kalyoncu, “İlimizin önemli yerlerini daha kaliteli bir şekilde insanımızın hizmetine sunmak bizim için büyük bir mutluluk. bu sorumluluğu en çok ihtiyaç duyulan alanlara koyarak yolumuza devam ediyoruz.” dedim.
Bugüne kadar yaptıkları canlandırma projeleri arasında İstanbul’daki 11 yalı camisinden biri olan 358 yıllık Vaniköy Camii’nin de yer aldığına işaret eden Kalyoncu, şu bilgileri verdi:
“Bu caminin ihyasına talip olduğumuz günden bu yana 50’ye yakın kişi buradaki camimizin rekonstrüksiyonunu bugün buraya taşıdı. Yüzde 90’ını bitirdiğimiz rekreasyon çalışmasında artık sona yaklaşıyoruz. Burada en çok yaptığımız işlerden biri oldu. Yazarımız ve danışmanımız Hilmi Şenalp’in değerli katkılarıyla camimizi eski haline getirmek için çok değerli hedefler koyduk.Örnek bir imar süreci ortaya koyduk. Önümüzdeki ay bu sevinci İstanbullularla paylaşıyor olacağız.”
“Butik bir özel kütüphane de Vaniköy Mescidi ile hayat bulacak”
Camilerin sadece ibadet yeri olmadığını, bölge sakinlerini birçok yönden ağırlayan mekanlar olduğunu ifade eden Kalyoncu, “Bu nedenle Vaniköy Mescidi ile birlikte bir kütüphane yapıyoruz. İstanbul’a dair çok nadide eserler içeren Vaniköy Mescidi ile de yer almaktadır. hayat bulacaktır.” dedi.
Kalyoncu, caminin geniş bir yeşil alana da sahip olduğunu ve açık alanların yılın her döneminde kullanılabilecek mesire alanlarına dönüştürülmesi için peyzaj mimarları ile çalıştıklarını söyledi.
“Dursunbey’den çam, Marmara Adası’ndan mermer, yerel malzemeler kullanılarak çok kaliteli bir üretim yapılıyor. Bizim için en değerli şeylerden biri tarihi mirasa sahip çıkma anlayışını özellikle gençlere aşılamak. Türkiye’nin en iyi belgesel yapımcılarından birinin yapımcılığını üstleneceği, Yetkin Dikinciler’in sunuculuğunda, tarihi mirasa olan sevgimizi ve sevgimizi paylaşacağımız bir süreç olacak bu projenin yeniden inşa ve restorasyon sürecini anlatan bir belgesel çekiyoruz. diğer insanlarla, özellikle gençlerle.”
Mehmet Kalyoncu, binanın açılışından sonra bakım, onarım, temizlik ve her türlü idaresini de yapacaklarını belirterek, “Vaniköy Camii, ‘Vaniköy Camisi’ gibi ‘Vaniköy’e Vefa’ gibi bakımını, onarımını ve kendi bünyemizde işleteceğimiz bir yer. Belediye olarak daha önce yaptığımız, temiz tutacağımız, bakacağımız işler işe yarayacak.” değerlendirmesini yaptı.
Restorasyon çalışmalarının yaklaşık 18 ay sürdüğünü ifade eden Kalyoncu, bazı yanmış ahşap parçaları aydınlatma elemanlarına dönüştürdüklerini bunun açılışta ilgi çekici bir unsur olacağını sözlerine ekledi.
“Tüm duvarlara yapısal enjeksiyonlar yapıldı”
Kalyon Holding Vaniköy Camii Restorasyon Proje Müdürü Nuran Nar, binanın büyük bir bölümünün ahşap olduğu için yangında kullanılamaz hale geldiğini belirterek, “Sıva sökümü sırasında kalan yığma bölümlerin ve duvarların yerinde olmadığını gördük. iyi durumda.Bu nedenle duvarların da güçlendirilmesi gerekiyor.Tüm duvarlarda hem döşeme altındaki zemini güçlendirmek hem de temel duvarlarını güçlendirmek için yapısal enjeksiyonlar yapıldı.” dedim.
Yapısal enjeksiyonların malzemesinin de laboratuvardan alınan analizler sonucunda binanın orijinal harcına uygun olduğu tespit edilen malzeme kullanılarak yapıldığını anlatan Nar, “Çimento sıvalar kullanılmış, muhtemelen binayı sağlam tutmak için kullanılmış. 1960’larda yapılan onarımda sağlam olur diye ayakta duruyor. Bugün bu sıvaların tamamını sökmemiz adettendir.” dedi.
Proje kapsamında restorasyon çalışmalarında binanın orijinal yapısının mümkün olduğunca korunduğunu belirten Nar, şunları kaydetti:
“Yangın haberini alan herkes ilk duyduğunda tabii ki çok üzüldü. Yani yalıların ortasında böyle bir ahşap yapı, böylesine değerli ve değerli bir yapı olması bizi çok üzdü. İstanbul Boğazı, yangında yerle bir oldu. Burada Vakıflardan en güzel haberi aldık. Ondan önce burada bir onarım proje çalışması başlatıldı. Bunun ilk etabı mevcut durumunun etüdü oldu. Üç boyutlu tarama sistemi yapıldı. Bunlar bizim için çok güzel bilgilerdi. En azından elimizde son teknoloji bir durum vardı. Bunun üzerine yangın sonrası sörvey yaptırdık. “Asıl sörvey çalışması yapıldı. Çünkü yakıldıktan sonra bir şeyler ortaya çıktı. Hem yaptığımız hurdalarda bulduğumuz izler, hem de yangın sonrası mevcut sıvanın döküldüğü yerde alttan gördüğümüz bir grup verinin tamamı onarım kapsamında işlendi.”
Çalışmaların büyük ölçüde tamamlandığını ifade eden Mimar Nar, caminin bünyesinde açılacak kütüphane hakkında şu bilgileri verdi:
“Arşiv belgelerinden edindikleri bilgilere göre Hünkar Köşkü’nün zemin katı bir dönem ‘Sıbyan Mektebi’ olarak kullanılmış. Kalyon’un da katkılarıyla burası halka kütüphane olarak hizmet verecek. bu eğitim hedefi doğrultusunda hizmet vermeye devam etmektedir.Üst kat Hünkar Kasrı Binanın Hünkar Mahfili kısmı da sosyal amaçlı kullanılacak bir alana dönüştürülecektir.
Vaniköy Camii Hakkında
Vaniköy Camii’nin bulunduğu alan, Osmanlı padişahları IV. Mehmed tarafından şehzadelerinin hocası Vani Mehmed Efendi’ye bir Türk köyü kurması için bağışlanmıştır.
Bu bölge Vani Mehmed Efendi’ye bağlı olduğu için “Vani’nin köyü” anlamında Vaniköy olarak anılırken, Vani Mehmed Efendi semtte medrese, çeşme ve çok sayıda yalı yaptırmıştır.
18. yüzyılda I. Mahmud tarafından cami, tekke ve köşke eklenen ve yıllar içinde padişahların uğrak yeri olan Vaniköy Mescidi, 15 Kasım 2020’de çıkan yangında ağır hasar gördü.
Kullanılamaz hale gelen caminin restorasyonu için Kalyon Vakfı ile Vakıflar 2. Bölge Müdürlüğü ile Mehmet Vani Vakfı arasında “Vaniköy Camii Projesi-Uygulama ve Çevre Düzenleme Restorasyon Protokolü” imzalanmış ve proje kapsamında çalışmalara başlanmıştır. Savunma Kurulu tarafından 8 Temmuz 2021’de onaylanan onarım projesi.
“Boğaz’ın incisi” olarak da nitelendirilen yapının onarım çalışmaları büyük ölçüde tamamlanırken, cami ve kütüphanenin yaklaşık bir ay içinde ibadete ve hizmete açılması planlanıyor.
